تفاوت بین اعتیاد و عادت:
همه انسان‌‌ها به انجام فعالیت یا مصرف ماده‌ای خاص عادت می‌کنند، ولی از این طریق صدمه‌ای به خود شخص یا دیگران وارد نمی‌کنند، زیرا هر زمانی که شخص اراده کند می‌تواند مصرف ماده یا انجام فعالیت را کنار بگذارد. تفاوت اصلی میان عادت و اعتیاد این است که در اعتیاد مصرف ماده یا انجام رفتار خاص با وجود زیان و پی آمد منفی کمکان ادامه پیدا میکند.
اعتیاد:
با مسائل روانی و جسمی همراه است. فرد به دلیل ابتلا به بیماری اعتیاد، اراده خود را از دست داده و علیرغم آگاهی از پی آمد های زیان بار مصرف مواد مخدر همچنان به مصرف آن ادامه می دهد.
عادت:
با آگاهی و انتخاب همراه است و شخصی که عادت به مصرف ماده یا رفتاری خاص دارد هر زمان که اراده کند می‌تواند دست از عادت خود بردارد.
انواع اعتیاد:
اعتیاد به دو دسته کلی تقسیم میشود، اعتیاد به مواد اعتیادر آور و اعتیاد رفتاری
اعتیاد به مواد مخدر:
اعتیاد به تریاک، شیشه، هروئین، ماری جوانا، به مواد استنشاقی و سایر مواد را اعتیاد به مواد مخدر می‌گویند.
در اعتیاد به مواد مخدر وقتی مصرف مواد مخدر به یکباره و ناگهانی قطع شود نشانه خماری ایجاد میشود. اعتیاد به مواد اعتیاد آور با تولرانس یا همان سازگار شدن بدن با مواد اعتیاد مخدر همراه است و مصرف کننده برای رسیدن به نشئگی مرتب میزان مصرف مواد را افزایش می دهد. اسهال، لرزش، تهوع یا دل پيچه و لرزش دست از اعلائم رایج خماری در اعتیاد به مواد مخدر هستند.
اعتیاد های رفتاری چیست؟
اعتیاد به کار، قمار، اعتیاد به غذا، اعتیاد به اینترنت و حتی اعتیاد به ورزش. اعتیاد رفتاری ، الگوهای رفتاری هستند که چرخه ای مشابه اعتیاد به مواد مخدر دارند، اول اینکه شخص (معتاد رفتاری) از انجام یک رفتار احساس لذت میکند و از آن رفتار به عنوان روشی برای بهبود تجارب زندگی ،تحمل استرس و اضطراب استفاده میکند. در اعتیاد رفتاری مانند اعتیاد به مواد مخدر شخص معتاد روابط خود را قربانی اعتیادش میکند. شواهد نشان میدهد که اعتیاد رفتاری مانند اعتیاد به مخدرها در فعالیت عادی مغز اختلال ایجاد میکند.
عوامل اعتیاد
تا این جا به بررسی و تعریف اعتیاد، فرد معتاد، تفاوت آن با عادت و انواع اعتیاد پرداختیم. در این بخش می‌خواهیم به عوامل اعتیاد اشاره کنیم. عواملی که باعث میشود تا یک فرد به سمت اعتیاد برود و در دام آن گرفتار شود. باید توجه داشت که برای همه افرادی که به اعتیاد دچار میشوند عوامل، علت و ریشه ها یکسان نیست.
چگونه می توان از هر بیماری و اختلالی پیشگیری کرد؟
پیشگیری مقدم بر درمان است
باید بدانید که پیشگیری مقدم بر درمان امراض است، زیرا پیشگیری آسان و کم خرج بوده و عوارض کمتری را دارا می باشد در حالیکه اگر شخصی پیشگیری نکند و به مرض و کسالتی مبتلا گردد، درمانش گران و مشکل بوده و ممکن است عوارضی را گریبانگیر بیمار کند که حتی تا آخر عمر همراه او باشد و وی را از پا درآورد.
در علوم پزشکی در رابطه با پیشگیری این گونه آمده است که: پیشگیری مقدم بر درمان است زیرا زمانیکه مردم این کار را انجام می دهند
- فرد از رنج حاصل بیماری در آسودگی است و از عوارض رنج نخواهد برد
- امکانات موجود در جامعه فقط بین موارد غیر قابل پیشگیری تقسیم می گردد
- از نظر اقتصادی و سهولت انجام هم ارجحیت دارد
پیشگیری را اینگونه تعریف می کنند:
شامل کلیه اقداماتی می باشد که از آنها برای قطع یا آهسته کردن سیر بیماری استفاده می شود که انواع آن عبارت است از:
- پیشگیری مربوط به مرحله پذیرندگی، که در دو بعد است: اول ارتقاء بهداشت عمومی مثل تغذیه خوب، لباس کافی و ….. دوم اقدامات حفاظتی از قبیل مصون سازی بهداشت محیط و حفاظت ناشی از کار و تصادفات
- پیشگیری مربوط به مرحله قبل از بروز علائم بالینی بیمار
- پیشگیری مربوط به مرحله پیشرفت یا ناتوانی است
زمانی که در رابطه با پیشگیری گفتگو می شود بیشتر ما را به فکر بیماری های جسمی هستیم تا بیماری های روحی و روانی و آیا ما به هیچ عنوان مبتلا به این گونه بیماری ها نمی شویم؟
برای جلوگیری از بیماری های روحی و روانی اولین و شاید مهم ترین نکته آگاهی و شناخت از این گونه بیماری ها است،به دلیل این که این شناخت به ما کمک می کند فرآیند های روانی را بهتر بشناسیم و درک بهتری از آنها داشته باشیم.
خیلی اتفاق می افتد که از ویژگی یا صفت فردی یا خودمان ناراحت باشیم و خودمان آن را یک اختلال ندانیم ولی اگر به این گونه صفات یا رفتار ها توجه کافی نشود احتمال بیشتر شدن یا ایجاد یک اختلال جدی وجود دارد.
برای مثال:
برای خیلی از ما اتفاق می افتد که کمی ناراحتی را در تجربه کرده باشیم و بعضی مواقع دیگر شدت و مدت بیشتری این ناراحتی با ما باشد، در این مواقع است که باید توجه بیشتر به خود کرد تا این ناراحتی های کوچک تبدیل به اختلال جدی مثل افسردگی نشود.
